تتر چیست؟
تتر با واحد اختصاری USDT، یک ارز دیجیتال است که قیمت آن همیشه ثابت است. ارزش هر واحد تتر همواره برابر با ۱ دلار ایالات متحده آمریکا است.
این ارز دیجیتال یکی از ده‌ها ارز دیجیتال باثبات (استیبل کوین – Stable Coin) در بازار ارزهای دیجیتال است. ارزهای دیجیتال باثبات دارای پشتوانه کالا و دارایی‌های دیگر هستند. قیمت ارزهای دیجیتال باثبات همیشه وابسته به ارزش دارایی‌های پشتوانه است و با آنها بالا و پایین می‌شود. به جز تتر، تعداد زیادی ارز دیجیتال باثبات دیگر با پشتوانه دلار آمریکا در بازار عرضه شده است، اما USDT در حال حاضر قدرتمندترین ارز دیجیتال باثبات بوده و در زمان نگارش این مطلب، با ۸ میلیارد دلار ارزش بازار، پس از بیت کوین، اتریوم و ریپل (XRP)، با قدرت بر رده چهارم بازار ارزهای دیجیتال تکیه زده است.
تتر برای معامله‌گران دو کاربرد اصلی دارد:
- در امان ماندن از نوسانات شدید بازار ارزهای دیجیتال
- انتقال آسان پول به صرافی‌ها و کیف پول‌ها به صورت دلاری
فرض کنید ۱ بیت کوین با قیمت ۸,۰۰۰ دلار خریده‌اید. کمی بعد قیمت به ۱۰,۰۰۰ دلار می‌رسد. خیلی سریع و آسان بیت کوین‌های خود را به تتر تبدیل می‌کنید و ۱۰,۰۰۰ واحد USDT ذخیره می‌کنید. سپس قیمت بیت کوین سقوط می‌کند و به ۶,۰۰۰ دلار می‌رسد، اما ارزش سرمایه شما همچنان ۱۰,۰۰۰ دلار است و می‌توانید با آن در قیمت‌های پایین بیت کوین بیشتری بخرید.
تتر را به راحتی می‌توانید در کیف پول‌های دیجیتالی روی موبایل یا کامپیوتر خود و یا کیف پول‌های موجود در صرافی‌ها ذخیره کنید. ارسال و دریافت تتر به‌سادگی و سرعت ارسال یک ایمیل است. همین ویژگی‌ها باعث شده است تا این ارز دیجیتال برای معامله‌گران بسیار محبوب باشد.
شرکت آیفینکس (iFinex) مالک تشکیلات تتر و همچنین گرداننده صرافی ارز دیجیتال بیتفینکس (Bitfinex) است. تتر ابتدا رسماً در سال ۲۰۱۴ با نام «Realcoin» عرضه شد و پس از مدت کوتاهی نام آن تغییر کرد. این شرکت در سال ۲۰۱۹ یک ارز دیجیتال باثبات دیگر به نام «تتر گلد» (Tether Gold) عرضه کرد که دارای پشتوانه طلا است.
چگونه کار می‌کند و چرا قیمت آن همیشه ثابت است؟
به ازای هر واحد تتری که تولید می‌شود ۱ دلار آمریکا در ذخایر بانکی نگهداری شده است که به عنوان پشتوانه این ارز دیجیتال عمل می‌کند. یعنی اگر ۴,۰۰۰,۰۰۰ واحد USDT به بازار عرضه شده باشد، باید ۴,۰۰۰,۰۰۰ دلار در خزانه بانک نگهداری شود تا قیمت آن همواره برابر ۱ دلار بماند. البته بر سر این موضوع در بین جامعه ارزهای دیجیتال شک و تردید وجود دارد و برخی این ارز دیجیتال را به عدم داشتن پشتوانه کافی متهم می‌کنند. بنابراین بر خلاف بیشتر ارزهای دیجیتال، عرضه تتر محدود نیست، بلکه نسبت به تقاضای بازار، واحدهای USDT جدید تولید و عرضه می‌شود.
ارز دیجیتال USDT در ابتدا روی لایه اومنی (Omni)، بستری روی بلاک چین بیت کوین، توزیع شد، اما اکنون روی بلاک چین‌هایی از جمله اتریوم، بیت کوین کش، ترون و الگورند هم عرضه می‌شود. این یعنی دسترسی به تتر بسیار آسان است و می‌توان آن را روی کیف پول‌های رسمی اتریوم، بیت کوین کش، ترون و الگورند (Algorand) ذخیره کرد.
واحدهای تتر نسبت به نیاز بازار و در دوره‌های زمانی مختلف از سوی شرکت آیفینکس تولید و به صرافی بیتفینکس وارد می‌شوند و سپس از آنجا توسط معامله‌گران به صرافی‌های دیگر می‌روند. بنابراین با این‌که تراکنش‌های USDT غیرمتمرکز است و روی بلاک چین‌های بزرگی انجام می‌شود، توزیع واحدهای آن کاملاً متمرکز است و نمی‌توان آن را یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز نامید.
خرید تتر
برای خرید تتر بهترین کار مراجعه به یک سایت صرافی ارز دیجیتال است. کاربران ساکن ایران برای خرید USDT از یک صرافی آنلاین معمولاً از یکی از دو روش زیر استفاده می‌کنند:
- خرید مستقیم از سایت‌های ایرانی با ریال و کارت بانکی
- تبدیل بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال به تتر در صرافی‌های خارجی مانند بایننس
می‌توانید با جستجوی کلمه «خرید تتر» در گوگل، وب‌سایت‌های ایرانی را که تتر می‌فروشند پیدا کنید و پس از ثبت‌نام و احراز هویت، به‌طور مستقیم با کارت بانکی خود خرید کنید. برخی از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران هم از روش دوم استفاده می‌کنند؛ یعنی تبدیل بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال به USDT در صرافی‌های بین‌المللی.
فهرست صرافی‌های بین‌المللی که از USDT پشتیبانی می‌کنند، در این پیوند قابل مشاهده است. به این نکته توجه داشته باشید که صرافی‌های خارجی به‌دلیل تحریم‌ها اجازه فعالیت را به کاربران ساکن ایران نمی‌دهند و بنابراین خطر مسدودشدن حساب وجود دارد. با این حال، اغلب کاربران ایرانی در زمان نگارش این مطلب با تغییر آی‌پی خود بدون مشکل در صرافی بایننس فعال هستند. در مطلب «آموزش صرافی بایننس» می‌توانید نحوه تبدیل ارزهای دیجیتال در این صرافی را یاد بگیرید.
کیف پول‌های USDT
واحدهای تتر (USDT) غیرفیزیکی و دیجیتالی هستند، بنابراین باید آنها را روی کیف پول‌های دیجیتال ذخیره کرد. تتر یکی از معدود ارزهای دیجیتالی است که دسترس‌پذیری بسیار بالایی دارد و روی ده‌ها کیف پول (نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری) قابل ذخیره‌سازی و انتقال است. واحدهای USDT را می‌توان روی کیف پول‌های رسمی اتریوم (به‌صورت توکن ERC-20)، اومنی، بیت کوین کش و ترون ذخیره کرد، اما صرافی‌ها بیشتر توکن ERC-20 تتر می‌فروشند.
از جمله بهترین کیف پول‌های نرم‌افزاری برای ذخیره USDT می‌توان به مای‌اتروالت (Myetherwallet)، کوینومی (Coinomi)، تراست والت (Trust Wallet) و اتمیک والت (Atomic Wallet) اشاره کرد. کیف پول‌های سخت‌افزاری لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) هم در میان دو کیف پول سخت‌افزاری برتر قرار دارند که از این ارز دیجیتال پشتیبانی می‌کنند.
به جز این کیف پول‌ها، می‌توانید از کیف پول‌های بسیار زیاد دیگری هم بهره ببرید، اما قبل از نصب و استفاده از یک کیف پول از اعتبار آن اطمینان حاصل کنید.
فراموش نکنید قبل از استفاده از کیف پول یک ارز دیجیتال، حتماً از آن نسخه پشتیبان (بک‌آپ) تهیه کنید. معمولاً کیف پول‌ها برای بک‌آپ به کاربر یک مجموعه ۱۲ تایی از کلمات انگلیسی نمایش می‌دهند که باید آنها را در جایی امن یادداشت کرد. در صورت حذف شدن کیف پول یا هر مشکل دیگری، کاربر می‌تواند دارایی‌های خود را دوباره بازیابی کند. اگر از کیف پول خود بک‌آپ نگیرید، با حذف شدن کیف پول، سرقت و یا خرابی دستگاه، هرگز نمی‌توانید دارایی‌های خود را بازیابی کنید.
قیمت
همانطور که اشاره کردیم، قیمت تتر همواره برابر با ۱ دلار آمریکا است، چون به ازای هر واحد USDT یک دلار در خزانه بانک‌ها نگهداری می‌شود. اما اگر به نمودار قیمت تتر توجه کنید، قیمت USDT همیشه برابر با یک دلار آمریکا نیست و گاهی اوقات شاهد نوسانات جزئی در آن هستیم. برای مثال، گاهی اوقات قیمت ۰.۹۸ دلار و گاهی اوقات ۱.۰۱ دلار است.
علت این موضوع این است که قیمت تتر با جفت ارز USDT/USD در صرافی‌های مختلف از جمله بیتفینکس مشخص می‌شود. به عنوان مثال، زمانی که معامله‌گران حاضر باشند تترهای خود را با قیمت پایین‌تر از یک دلار بدهند و به جای آن سریع‌تر دلار واقعی بگیرند، قیمت کمی پایین‌تر از یک دلار خواهد بود. می‌توان گفت که قیمت USDT اعتماد به این ارز دیجیتال نسبت به دلار واقعی را نشان می‌دهد.
در ایران معمولاً قیمت بالاتر از قیمت واقعی دلار در بازار است. برای مثال، اگر قیمت دلار در بازار آزاد ایران ۱۷,۰۰۰ تومان باشد، احتمالاً در صرافی‌های آنلاین هر واحد USDT با ۱۷,۴۰۰ تومان معامله می‌شود.
درآمد این شرکت از کجاست؟
درآمد قانونی شرکت آیفینکس (به جز درآمدی که می‌تواند از دستکاری بازار به دست بیاورد)، از دو جا به‌دست می‌آید: کارمزدهای بیتفینکس و سود پشتوانه ذخیره‌شده در حساب‌های بانکی.
صرافی بیتفینکس به عنوان درگاهی برای دسترسی به تترهای جدید عمل می‌کند. برای دیگر صرافی‌های ارز دیجیتال که از تتر پشتیبانی می‌کنند، این ارز دیجیتال یک منبع مهم تأمین نقدینگی است. با صرافی بیتفینکس می‌توان تترها را به پول نقد (دلار واقعی) تبدیل کرد و بیتفینکس در این بین از چند جا می‌تواند کارمزد به‌دست بیاورد.
برای خرید مستقیم تتر از بیتفینکس، کاربران باید دلار واقعی را به حساب‌های بانکی این صرافی واریز کنند. از سوی دیگر، بیتفینکس اصلی‌ترین جایی است که کاربران می‌توانند تترهای خود را به دلار واقعی تبدیل کنند. برای واریز و برداشت دلار واقعی در صرافی بیتفینکس باید ۰.۱ دلار کارمزد پرداخت شود. همچنین برداشت USDT از بیتفینکس هم مستلزم پرداخت کارمزد است. این درآمدی است که شرکت آیفینکس از طریق صرافی بیتفینکس به دست می‌آورد، نه خود تتر. به جز این، شرکت آیفینکس با ذخیره مقدار زیادی دلار در بانک‌ها سود بانکی زیادی دریافت می‌کند.
جنجال‌ها
تتر به عنوان یکی از مرموزترین بازیگران صنعت ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود. بارها در مقالاتی ادعا شده است که این تشکیلات می‌تواند با دستکاری عرضه، بر قیمت بیت کوین و جهت بازار ارزهای دیجیتال تأثیر بگذارد. یکی از این مقالات ادعا می‌کند که تتر در رشد شدید قیمت بیت کوین به ۲۰,۰۰۰ دلار در اواخر سال ۲۰۱۷ نقش داشته است. طبق این ادعا، شرکت آیفینکس واحدهای USDT بدون پشتوانه ایجاد کرده، با آن بیت کوین خریده و باعث رشد مصنوعی قیمت بیت کوین شده است.
در آوریل ۲۰۱۹ (فروردین ۹۸)، دفتر دادستان کل نیویورک تتر را متهم کرد که برای جبران ضررهای خود ۸۵۰ میلیون دلار از پشتوانه تترها را برداشته است؛ ادعایی که بیتفینکس رد کرده است. کمی بعد، یکی از وکلای آیفینکس به صورت رسمی اعتراف کرد که فقط ۷۴ درصد از واحدهای USDT پشتوانه دلار واقعی دارند. وقتی خبر اتهامات وارده منتشر شد، کاربران این صرافی دارایی‌های خود را به ارزش حداقل ۹۰ میلیون دلار از کیف پول‌های بیتفینکس خارج کردند. در زمان نگارش این مطلب، هنوز تتر درگیر اتهامات ریز و درشت است.
از طرف دیگر، با وجود منزوی بودن و عدم شفافیت فعالیت‌های این شرکت، تتر از اعتماد بالایی در میان صرافی‌های بزرگ برخوردار است. با توجه به قوانین سفت‌و‌سخت آمریکا و هنک‌کنگ که آیفینکس ملزم به تبعیت از آنها است، معامله‌گران تتر خیلی نگران سرمایه‌های خود نیستند. USDT که در ابتدای عرضه در رده‌های بسیار پایین بازار ارزهای دیجیتال قرار داشت، با فعالیت باثبات خود طی چند سال اخیر، حالا در میان چهار ارز دیجیتال برتر بازار از نظر ارزش بازار قرار دارد.
