قرارداد معاملات اختیار معامله فی‌مابین مشتری و کارگزار
موضوع ماده ۱۷ دستورالعمل معاملات قرارداد اختیار معامله در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران ، مصوب مورخ ۱۳۹۷/۰۲/۲۶ هیأت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار
مادۀ ۱ : مقدمه
این قرارداد بر اساس قوانین و مقررات بین شرکت کارگزاری مفید (سهامی خاص) به شماره ثبت ۱۰۹۷۳۷ و شناسه ملی ۱۰۱۰۱۵۳۴۶۸۰ با نمایندگی آقای هادی مهری (مدیرعامل) به نشانی استان تهران، تهران، خ آفریقا، بالاتر از چهارراه جهان کودک، نبش دیدار شمالی، کارگزاری مفید، کدپستی ۱۵۱۸۹۴۳۳۱۱، شماره تلفن ۸۷۰۰ و نشانی سایت اینترنتی www.emofid.com که از این پس « کارگزار » نامیده می‌شود از یک طرف و « مشتری » با مشخصات مندرج در فرم مشخصات مشتریان، به شرح مواد ذیل منعقد گردید.
نام و نام‌خانوادگی:
کد ملی:
در این قرارداد سازمان بورس و اوراق بهادار، اختصاراً سازمان ، شرکت بورس اوراق بهادار تهران (شرکت سهامی عام) و شرکت فرابورس ایران اختصاراً بورس ، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه اختصاراً شرکت سپرده‌گذاری قوانین، مصوبات هیأت وزیران، شورای عالی بورس و اوراق بهادار، سازمان و بورس، اختصاراً مقررات نامیده شده‌اند.
دستورالعمل معاملات قرارداد اختیار معامله در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، مصوب ۱۳۹۷/۰۲/۲۶ هیأت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، در این قرارداد دستورالعمل نامیده می‌شود و تعاریف آن در این قرارداد به همان مفاهیم به‌کار رفته‌اند.
اتاق پایاپای، واحدی در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه است که براساس دستورالعمل، وظیفۀ انجام امور تسویه، پایاپای و اعمال قرارداد اختیار معامله را بر عهده دارد.
ماده ۲: موضوع قرارداد
موضوع قرارداد، ارائه خدمات زیر توسط کارگزار به مشتری است:
اجرای درخواست‌های اتخاذ موقعیت خرید و اتخاذ موقعیت فروش و همچنین ارسال درخواست‌های اعمال مطابق با رویه اعلامی بورس در بازار معاملات قرارداد اختیار معامله؛
ایفای تعهدات مشتری در مقابل اتاق پایاپای و بورس.
مادۀ ۳: مدت قرارداد
قرارداد از تاریخ امضا و ابلاغ قرارداد آغاز و قابل اجرا می‌شود و در صورت تحقق هر یک از موارد زیر خاتمه می‌یابد:
فسخ قرارداد و تسویه حساب قطعی بین کارگزار و مشتری؛
تعلیق مجوز معاملات قرارداد اختیار معامله کارگزار بیش از ۲۰ روز؛
لغو مجوز قرارداد اختیار معامله کارگزار یا عدم تمدید مجوز وی پس از اتمام دوره مجوز.
مادۀ ۴: مبلغ قرارداد
مبلغ قرارداد، صرفاً معادل کارمزدهای معامله است که کارگزار بر اساس مقررات از مشتری دریافت می‌کند.
مادۀ ۵ :تعهدات مشتری
مشتری متعهد می‌شود در صورت تغییر اطلاعات مندرج در جدول مشخصات مشتری، مراتب را در اسرع وقت به کارگزار اطلاع دهد.
مشتری متعهد می‌شود که بدون مطالعه و آگاهی از مقررات مربوط به اختیار معامله، هیچ‌گونه سفارشی برای معامله قرارداد اختیار معامله صادر نکند. مشتری اعلام می‌کند از ریسک‌ها و مقررات حاکم بر بازار قرارداد اختیار معامله کاملاً مطلع بوده و آنها را پذیرفته است و از این رو، بیانیه ریسک (فرم پیوست قرارداد) را تکمیل و امضا کرده است. مشتری اعلام می‌دارد توانایی ارزیابی و تحمل ریسک مالی را که خرید یا فروش اختیار معامله به همراه خواهد داشت، دارد.
کارگزار می‌تواند در مورد سفارش‌های فروش، علاوه بر وجه تضمین اولیه، به‌منظور اطمینان از ایفای تعهدات مشتری، وثایق یا تضامینی تا سقف تعیین‌شده در مشخصات قرارداد از مشتری دریافت کند، بر این اساس مشتری موظف به تودیع وثایق لازم نزد کارگزار می‌باشد.
اتاق پایاپای از طرف مشتری وکالت بلاعزل دارد حسب شرایط، وجوه مورد نیاز جهت ایفای تعهدات مشتری را به عنوان اباحه تصرف در اختیار کارگزار طرف دیگر قرارداد اختیار معامله (بر حسب مورد خریدار یا فروشنده) قرار دهد و وی حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در دوره تحویل تسویه کند.
مشتری موظف است در صورتی که پس از عملیات به‌روزرسانی حساب توسط کارگزار، وجه تضمین مربوط به موقعیت‌های باز وی به کم‌تر از حداقل وجه تضمین کاهش یابد، بر اساس اخطاریه افزایش وجه تضمینی که کارگزار به وی به روش تعیین‌شده در این قرارداد ارسال می‌کند، باید تا قبل از شروع معاملات روز بعد، وجه تضمین خود را تا وجه تضمین لازم روز معاملاتی قبل افزایش دهد. در غیر این صورت کارگزار باید در همان روز معاملاتی، راساً اقدام به بستن آن دسته از موقعیت‌های باز مشتری که تعهدات وجه تضمین آن ایفا نشده است، بکند. در صورتی که به هر دلیلی طی مهلت‌های مقرر مشتری تعهدات خود را ایفا ننماید، کارگزار می‌تواند رأساً از محل بستانکاری مشتری و یا وثایق وی نزد کارگزار حسب مورد، محاسبه، برداشت و نسبت به تأمین و جبران تعهدات مشتری اقدام نماید.
بورس در اقدام شرکتی ناشر سهم پایه (افزایش سرمایه و تقسیم سود)، قیمت اعمال، اندازه قراردادهای اختیار معامله و سقف موقعیت‌های یک گروه اختیار معامله را تعدیل می‌کند و مشتری با علم به این موضوع و تغییرات احتمالی وجوه تضمین، اقدام به اتخاذ موقعیت باز در بازار قرارداد اختیار معامله می‌کند.
مشتری از سقف موقعیت‌های باز هر نماد معاملاتی به ازای مشتری و کارگزار آگاه است و با علم به این موضوع کارگزار را انتخاب و اقدام به اتخاذ موقعیت باز در بازار قرارداد اختیار معامله می‌کند.
خسارت‌های مقرر در مشخصات قرارداد از محل حساب عملیاتی کارگزار و در صورت عدم کفایت، از محل وثایق کارگزار نزد اتاق پایاپای تأمین و رأساً محاسبه و برداشت می‌شود. در صورت عدم کفایت وثایق، کارگزار مکلف است حسب دستور اتاق پایاپای خسارت‌های مربوطه را پرداخت کند. بدیهی است کارگزار می‌تواند این خسارات را رأساً از محل وثایق یا تضامین مشتری برداشت کند و در صورت عدم کفایت از مشتری مطالبه کند. مستندات این اقدامات باید در سوابق کارگزاری نگهداری شود. در صورتی‌که به هر دلیلی مشتری تعهدات خود را ایفا ننماید، کارگزار می‌تواند رأساً از محل بستانکاری مشتری و یا وثایق وی نزد کارگزار حسب مورد، محاسبه، برداشت و نسبت به تأمین و جبران تعهدات مشتری اقدام نماید.
مشتری متعهد است در ارائه سفارش‌های خرید و فروش، همه قوانین و مقررات مربوطه به‌ویژه مقررات مربوط به فصل ششم قانون بازار را رعایت کند.
مشتری متعهد به تأدیه کارمزد معامله و اعمال است. کارمزد اعمال از همۀ دارندگان موقعیت بازی که قرارداد اختیار معامله آنها تسویۀ نقدی و یا فیزیکی شده است، اخذ می‌شود.
چنانچه تسویه به صورت فیزیکی باشد، از همۀ دارندگان موقعیت باز فروش در قرارداد اختیار معامله خرید و همۀ دارندگان موقعیت باز خرید در قرارداد اختیار معامله فروش که سهم پایه موضوع قرارداد را به طرف مقابل تحویل می‌دهند، مالیات اخذ خواهد شد.
بورس می‌تواند در مورد تعداد کارگزارانی که یک مشتری می‌تواند از طریق آنها معامله کند، محدودیت تعیین کند. در این صورت تغییر کارگزار صرفاً با رعایت مقررات اتاق پایاپای و تکمیل فرم مربوطه و تایید آن توسط کارگزار مبداء، کارگزار مقصد و اتاق پایاپای امکان‌پذیر است. مسئولیت تخلف از مفاد این بند و جبران خسارت‌های مربوطه بر عهده مشتری است.
مشتری ملزم است سفارش خود را در فرم‌های تعیین‌شده توسط بورس تکمیل و ارائه کند.
مشتری با امضای این قرارداد، همه مقررات و مفاد دستورالعمل و اصلاحات بعدی آن را می‌پذیرد و متعهد به ایفای تمام وظایف و تعهدات خود مطابق قوانین و مقررات است، هر چند در این قرارداد ذکر نشده باشد.
به هنگام تسویه قراردادهای اختیار معامله، در صورت تعیین سایر روش‌های تخصیص غیر از روش ردگیری موقعیت، فروشندگان اختیار معامله با انعقاد این قرارداد به اتاق پایاپای وکالت و اجازه می‌دهند که مشتری طرف قرارداد آنان یا هر دارنده اختیار معامله را برای اعمال اختیار به ایشان حواله دهد.
در همه مواردی که مشتری ملزم به واریز وجه به‌حساب کارگزار است، مبالغ باید به شماره حسابهای شرکت کارگزاری مفید (معرفی شده در سایت رسمی شرکت به آدرس www.emofid.com بابت معاملات قرارداد اختیار معامله به نام کارگزار واریز شود و واریز آن را به اطلاع کارگزار برساند. وجوه واریز شده می‌بایست با رعایت مقررات مبارزه با پولشویی و صرفا به نام مشتری واریز شده باشد.
ماده ۶: تعهدات کارگزار
کارگزار مسئولیت ایفای تعهدات مشتریان در مقابل اتاق پایاپای را به شرح دستورالعمل بر عهده دارد.
کارگزار باید سفارش مشتریان را در فرم‌های تعیین‌شده توسط بورس ثبت و نگهداری کند.
کارگزار باید فرم‌های ثبت سفارش را برای هر مشتری به ترتیب شماره سریال، بایگانی کند و حسب درخواست به بورس یا سازمان ارائه نماید. جهت رعایت نوبت مشتریان ثبت تاریخ و زمان دقیق تکمیل فرم سفارش الزامی است.
کارگزار باید در زمان اخذ سفارش خرید یا فروش، هزینه‌های معاملاتی به‌علاوۀ ارزش معاملاتی قرارداد اختیار معامله یا وجه تضمین موردنیاز را، حسب مورد، به حساب مشتری منظور کند. حساب مشتری از محل وجوه واریزی وی به حساب عملیاتی کارگزار، بستانکاری وی در دفاتر کارگزاری و وجوه متعلق به کارگزار قابل تأمین است.
کارگزار موظف است شماره حساب جاری خود نزد بانک عامل را که مطابق فرم اعلام حساب در اختیار، افتتاح آن را به اطلاع بورس و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه رسانده است، در بند ۱۵ ماده ۵ مرقوم کند.
کارگزار موظف است در دفاتر خود برای هر مشتری و نماد معاملاتی، سرفصل‌های جداگانه‌ای ایجاد کند و در زمان اجرای سفارش‌های مشتری از کفایت وجه تضمین اولیه در حساب وی اطمینان یابد.
کارگزار باید سوابق معاملات و صورت‌حساب مشتری را به نحوی نگهداری کند که حسب مورد به سازمان، بورس یا شرکت سپرده‌گذاری قابل ارائه باشد.
در صورتی‌که مشتری پس از ارائه سفارش و قبل از انجام معامله در چارچوب مقررات از اجرای سفارش منصرف شود یا کارگزار به هر علت نتواند نسبت به اجرای سفارش مشتری اقدام کند، حسب درخواست مشتری وجوه وی باید توسط کارگزار مسترد شود.
کارگزار می‌تواند در مورد سفارش‌های فروش، علاوه بر وجه تضمین اولیه، به منظور اطمینان از ایفای تعهدات مشتری، وثایق یا تضامینی تا سقف تعیین‌شده در مشخصات قرارداد از مشتری دریافت کند.
کارگزار موظف است در صورت دریافت وجه تضمین اولیه از مشتری، سفارش وی را در سامانه معاملات بازار اختیار معامله ثبت کند و مجاز نیست به هیچ وجه از وجوه مشتریان به نفع خود یا سایر اشخاص استفاده نمایند.
کارگزار پس از دریافت گزارش اتاق پایاپای عملیات به‌روزرسانی حساب‌ها را بر اساس مفاد دستورالعمل انجام می‌دهد.
شیوه ابلاغ اخطاریه افزایش وجه تضمین به مشتری به یکی از روش‌های زیر است:*
۱) حضوری و اخذ امضای مشتری؛
۲) ارسال پیامک به شماره ثبت شده نزد کارگزار اعتبار دهنده، اعلام در سامانه معاملات برخط مشتری، پست الکترونیکی ثبت شده نزد کارگزار و یا تماس از طریق مرکز تماس کارگزار اعتباردهنده
کارگزار موظف است اگر مشتری مشمول دریافت اخطاریه افزایش وجه تضمین شدهاست، تا پیش از واریز وجوه یا بستن موقعیت‌های باز توسط مشتری، متناسب با اخطاریه افزایش وجه تضمین، سفارش‌های افزاینده موقعیت‌های باز مشتری را نپذیرد.
اگر مشتری تا قبل از شروع معاملات روز بعد، وجه تضمین خود را تا وجه تضمین لازم روز معاملاتی قبل افزایش ندهد، کارگزار باید در همان روز معاملاتی، راساً اقدام به بستن آن دسته از موقعیت‌های باز مشتری که تعهدات وجه تضمین آن ایفا نشده است، کند. در صورت بستن موقعیت توسط کارگزار، قرارداد اختیار معامله بر اساس قیمت معامله‌‌ای که منجر به بستن موقعیت شدهاست، تسویه می‌شود.
کارگزار باید مازاد موجودی حساب مشتری نسبت به وجه تضمین تعیین‌شده را در صورت درخواست مشتری به حساب بستانکاری مشتری منظور و حداکثر دو روز کاری (T+۲) پس از درخواست مشتری به وی پرداخت کند.
مشتری می‌تواند پس از پایان جلسه معاملات، تا انتهای روز کاری از کارگزار درخواست کند تا اطلاعات موقعیت‌های باز وی را به لحاظ تغییرات وجه تضمین، سود (زیان) روزانه و سایر موارد به وی ارائه کند و کارگزار موظف است پیش از شروع جلسه معاملات روز کاری بعد، اطلاعات درخواستی را در اختیار مشتری قرار دهد.
کارگزار باید مطابق با زمان‌بندی فرایند اعمال اعلامی در مشخصات قرارداد، درخواست‌های اعمال را به اتاق پایاپای اعلام کند.
اگر از تاخیر یا عدم اقدام کارگزار در ایفای تعهدات موضوع دستورالعمل، خسارتی به مشتری وارد شود یا مشتری متحمل هزینه‌هایی شود، کارگزار ملزم به جبران همه هزینه‌ها و خسارات وارده است. مسئولیت کارگزار منوط به تأمین به‌موقع وجوه توسط مشتری نزد کارگزار است.
کارگزار موظف است نسبت به حفظ و عدم افشای اطلاعات سفارش‌ها و معاملات مشتری مطابق مقررات، تمهیدات لازم را به‌کار برد.
کارگزار موظف است بنا به درخواست مشتری، گزارش کاملی از ریز معاملات انجام شده مشتری و وضعیت حساب وی را به یکی از روش‌های مندرج در بند ۱۳ ماده ۶ قرارداد مشتری-کارگزار ارائه نماید.
ماده ۷: تسویه نهایی قرارداد اختیار معامله
دارندۀ موقعیت باز خرید در صورت تمایل به اعمال قرارداد اختیار معامله، باید درخواست اعمال و نوع تسویه خود را در مهلت مقرر در مشخصات قرارداد به روش برخط و از طریق درخواست تسویه در سامانه های معاملاتی کارگزاری به کارگزار ارائه کند.
زمان اعمال حق اختیار خرید؛ صرفاً روز سررسید مندرج در مشخصات قرارداد بوده و اوراق مذکور پس‌ازآن تاریخ، هیچ‌گونه مالیت و ارزش و اعتباری ندارد. بدیهی است آخرین فرصت و مهلت ارائه درخواست اعمال، در مشخصات قرارداد مندرج در اطلاعیه عرضه توسط بورس/ فرابورس اعلام می‌شود.
کارگزار باید در زمان مشخص‌شده در مشخصات قرارداد، درخواست‌های اعمال را به همراه نوع تسویه به اتاق پایاپای اعلام کند. اعلام کارگزار مبنای تخصیص وجوه موجود در حساب اعمال کارگزار به تفکیک مشتری است.
کارگزار باید در زمان مشخص‌شده در مشخصات قرارداد، تعهدات مربوط به اعمال دارندگان موقعیت باز تخصیص-یافته را به اطلاع ایشان برساند. شیوه ابلاغ به مشتری به یکی از روش‌های زیر است:*
۱) حضوری و اخذ امضای مشتری؛
۲) ارسال پیامک به شماره ثبت شده نزد کارگزار اعتبار دهنده، اعلام در سامانه معاملات برخط مشتری، پست الکترونیکی ثبت شده نزد کارگزار و یا تماس از طریق مرکز تماس کارگزار اعتباردهنده
اگر دارندۀ موقعیت باز خرید، قرارداد اختیار معامله را اعمال کند، دارندۀ موقعیت باز فروش موظف به انجام تعهدات خود مطابق با دستورالعمل می‌باشد. اگر دارندۀ موقعیت باز فروش به تعهدات خود عمل نکند، قرارداد اختیار معامله بر اساس قیمت پایانی سهم پایه در آخرین روز معاملاتی، تسویه نقدی و خسارت‌های مقرر در مشخصات قرارداد از وی دریافت می‌شود. در صورت توقف دارایی پایه در تاریخ سررسید، مطابق با ماده ۴۲ دستورالعمل اقدام می‌شود.
اجرای درخواست اعمال فیزیکی قرارداد اختیار معامله خرید، مستلزم تامین ارزش اعمال قرارداد اختیار معامله توسط دارندۀ موقعیت باز خرید و اجرای درخواست اعمال فیزیکی قرارداد اختیار معامله فروش، مستلزم وجود سهم پایه به تعداد اندازۀ قرارداد در کد مالکیت دارندۀ موقعیت باز خرید در زمان مشخص‌شده در مشخصات قرارداد است.
در مورد موقعیت‌های باز فروش، فروشنده باید در مهلت مقرر در مشخصات قرارداد، حسب مورد، ارزش اعمال قرارداد اختیار معامله را در حساب اعمال کارگزار تامین کرده یا سهم پایه موضوع قرارداد اختیار معامله را در کد مالکیت خود در شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه داشته باشد. سهم پایه موجود در کد مالکیت فروشنده به میزان تعهد وی در قرارداد اختیار معامله توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مسدود می‌شود. در غیر این صورت، قرارداد اختیار معامله بر حسب قیمت پایانی سهم پایه در آخرین روز معاملاتی، تسویه نقدی می‌شود و مشتری ملزم به پرداخت خساراتی است که توسط اتاق پایاپای از کارگزار دریافت می‌شود.
در صورت توقف نماد معاملاتی دارایی پایه در سررسید، حسب مورد، اعمال به روش زیر صورت می‌گیرد:
الف) در زمان تسویه نقدی، براساس آخرین قیمت مبنای دارایی پایه، تسویۀ نقدی می‌شود.
ب) در زمان تسویه فیزیکی، به مقدار موجودی دارایی پایه در کد معاملاتی دارنده موقعیت باز فروش اختیار خرید، تسویه به صورت فیزیکی انجام شده و مابقی موقعیت‌های تخصیص یافته وی براساس آخرین قیمت مبنای دارایی پایه در زمان تسویه فیزیکی، تسویۀ نقدی می‌شود.
در صورتی که پس از اعمال، میزان مالکیت سهامدار از سقف های مجاز سهامداری بیشتر گردد، سهامدار مزبور موظف به عرضه سهام مازاد ایجاد شده به علت اعمال در مهلت تعیین‌شده توسط بورس خواهد بود.
درخواست اعمال مشتری، پس از ارسال آن توسط کارگزار به اتاق پایاپای، قابل اصلاح یا لغو نیست.
ماده ۸: حوادث ناگهانی و فورس‌ماژور
هرگاه اجرای تمام یا بخشی از قرارداد به واسطه یک علت خارجی، غیرقابل‌پیشگیری، مقاومت‌ناپذیر و غیرقابل پیش‌بینی غیرممکن شود یا به تأخیر افتد، طرفی که در این وضعیت قرار گرفته است مسئول جبران خسارات ناشی از عدم اجرا یا تاخیر در اجرای قرارداد نیست. در این صورت وی مکلف است در اسرع وقت (حداکثر ۷ روز کاری) مراتب را کتباً به طرف مقابل، بورس و سپرده‌گذاری اطلاع دهد.
اعلام رسمی بورس یا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در حکم اطلاع مشتری است.
تبصره: پس از اعلام تحقق شرایط موضوع این ماده از طریق تارنمای رسمی کارگزاری یا بورس و یا شرکت سپرده‌گذاری، مشتری در این خصوص مطلع محسوب می‌شود.
ماده ۹: فسخ قرارداد
هر یک از طرفین می‌توانند در صورت تحقق موارد ذیل، مراتب را با ذکر مستندات به طرف دیگر اعلام کند. اگر در مدت ده روز کاری پاسخی ارائه نشود یا پاسخ ارائه‌شده مورد قبول اخطاردهنده نباشد، فسخ قرارداد کتباً به طرف دیگر اعلام می‌شود:
نقض هر یک از شروط قرارداد یا عدم احراز صلاحیت مشتری توسط کارگزاری با اطلاع قبلی به مشتری
بروز حوادث موضوع ماده ۸ و تداوم آن بیش از بیست روز کاری
هر گاه مشتری از ادامه همکاری در بازار قرارداد اختیار معامله از طریق کارگزار منصرف شود، می‌تواند قرارداد را فسخ کند، مشروط به آن که مراتب را از قبل، ظرف دو روز کاری به کارگزار اعلام کند.
تبصره ۱: فسخ قرارداد مانع مطالبه هزینه‌ها و خسارات مقرر در قرارداد نیست.
تبصره ۲: هم‌زمان با فسخ قرارداد، هر یک از طرفین موظف به اعلام کتبی مراتب با ذکر دقیق تاریخ فسخ، به بورس هستند.
تبصره ۳: در صورت فسخ قرارداد توسط هر یک از طرفین، نسبت به تسویه حساب مطابق اعلام کارگزار اقدام می‌شود.
ماده ۱۰: حل اختلافات
در صورت بروز اختلاف در تفسیر یا اجرای مفاد تمام یا بخشی از قرارداد، طرفین بدواً سعی خواهند کرد که آن را از طریق مذاکره حل‌و‌فصل کنند. در صورت عدم حصول نتیجه، ترتیبات مواد ۳۶ و ۳۷ قانون بازار اوراق بهادار در مورد حل اختلاف لازم‌الاجرا است.
ماده ۱۱: اقامتگاه قانونی طرفین
اقامتگاه طرفین همان است که در ماده یک قرارداد ذکر شده است. هر یک از طرفین در صورت تغییر نشانی موظف است اقامتگاه جدید خود را ظرف مدت حداکثر ۷ روز کاری پس از تغییر به طرف دیگر اطلاع دهد. تا زمانی که نشانی جدید اعلام نشده است، مکاتبات به آدرس قبلی ارسال می‌شوند و دریافت‌شده تلقی می‌شوند.
بیانیه ریسک معاملات قراردادهای اختیار معامله
۱) با توجه به ریسک موجود در معاملات قراردادهای اختیار معامله و به‌موجب این اقرارنامه، مشتری اذعان می‌نماید که با اطلاع دقیق و آگاهی کافی در خصوص ماهیت این بازار، نسبت به معاملات اوراق مذکور اقدام می‌نماید.
۲) محدود نشدن حداکثر ضرر به وجوه تضمین پرداخت شده توسط مشتری: دارنده موقعیت باز خرید در اعمال حق خود، مختار است و در صورت صرف‌نظر کردن از اعمال قرارداد، تنها مبلغی (قیمت قرارداد و کارمزد اختیار معامله) را که در ازای این حق پرداخت کرده است، از دست می‌دهد. به بیان دیگر دارنده موقعیت باز خرید می‌تواند در هر شرایطی، از اعمال اختیار خودداری کرده و هزینه او محدود به همان مبلغ اولیه‌ای است که برای ایجاد حق یا اختیار به فروشنده پرداخت نموده‌است. اما دارنده موقعیت باز فروش در صورت درخواست اعمال خریدار متعهد به انجام موضوع قرارداد می‌باشد. در همین راستا به منظور تضمین ایفاء تعهدات مشتری، وجهی در قالب شرط ضمن عقد ذیل عناوین وجه تضمین اولیه، لازم، جبرانی و اضافی (حسب مورد) توسط کارگزار از او دریافت می‌شود. با توجه به ویژگی‌های اهرمی قرارداد اختیار معامله، ریسک دارنده موقعیت باز فروش محدود به وجه تضمین سپرده‌شده نخواهد بود، بلکه ممکن است ضرر و زیانی به میزان چندین برابر وجوه تضمین مشتری به حساب وی منظور گردد.
۳) خسارت‌های عدم ایفای تعهدات: مبلغی است که به عنوان وجه التزام بابت عدم ایفای تعهدات دارندگان موقعیت‌های باز فروش، براساس شرایط مندرج در مشخصات قرارداد و بر اساس دستورالعمل اخذ می‌شود.
۴) رعایت سقفهای پیش‌بینی شده: در صورت اعلام بورس مبنی بر رعایت سقفهای مربوط به قراردادهای اختیار معامله در یک نماد معین، موقعیت‌های باز و هم‌جهت نباید از سقفهای تعیین‌شده تجاوز کند. سقف موقعیت‌های باز در سطح مشتری، کارگزار و بازار و سقف موقعیت‌های هم‌جهت در سطح مشتری و کارگزار در مشخصات قرارداد تعیین می‌شود. همچنین بورس می‌تواند حداکثر تعداد مجاز قرارداد اختیار معامله به ازای هر سفارش را تحت‌عنوان سقف سفارش تعیین و در مشخصات قرارداد اعلام کند.
۵) احتمال کاهش نقدشوندگی بازار تحت شرایط خاص: متداول‌ترین روش خروج از بازار قراردادهای اختیار معامله، انجام معامله متقابل موقعیت باز فعلی (معامله معکوس) مشتری است. مشتری ممکن است در شرایط خاص با توجه به نیروهای عرضه و تقاضا و تغییرات قیمت روزانه، در زمان مناسب (و با قیمت مورد نظر) نتواند از بازار خارج شود و زیانی به وی تحمیل شود. در این صورت مشتری حق اعتراض ندارد.
۶) اثر توقف نماد معاملاتی: توقف و بازگشایی نماد معاملاتی قراردادهای اختیار معامله، به‌طور هم‌زمان با توقف و بازگشایی سهم پایه در بازار نقدی و به یک روش انجام می‌شود. در شرایط خاصی طبق دستورالعمل، سازمان یا مدیرعامل شرکت بورس می‌تواند دستور توقف نماد معاملاتی را صادر کند. بازگشایی مجدد نماد تحت شرایطی می‌تواند بر سود و زیان موقعیت‌های باز تاثیر‌گذار باشد.
۷) اطلاعات مندرج در مشخصات قرارداد و سایر مقررات مربوطه: آشنایی با مقررات، به مشتری امکان می‌دهد تا از حقوق و تعهدات خود، آگاهی و پذیرش کامل داشته باشد. مطالعه دقیق اطلاعیه‌ها، بیانیه ریسک، قرارداد مشتری-کارگزار، دستورالعمل معاملات و سایر مقررات مرتبط، از الزامات فعالیت در این بازار بوده و کارگزار و بورس مسئولیتی در خصوص فقدان آگاهی مشتری نخواهند داشت.
۸) اهمیت و مدیریت تاریخ سررسید و سبک اعمال تعیین‌شده در قرارداد: تاریخ سررسید، تاریخی است که پس از آن، قرارداد اختیار معامله منقضی می‌شود. دارندۀ موقعیت باز خرید می‌تواند براساس سبک اعمال تعیین شده در مشخصات قرارداد، قرارداد اختیار معامله خود را اعمال کند. براساس ضوابط این دستورالعمل، دارندۀ موقعیت باز خرید در صورت تمایل به اعمال قرارداد اختیار معامله، باید درخواست اعمال و نوع تسویه خود را در مهلت مقرر در مشخصات قراردادارائه نماید.
۹) اطلاع از شرایط لازم جهت اعمال موقعیت‌های باز خرید: اجرای درخواست اعمال فیزیکی قرارداد اختیار معامله خرید، مستلزم تأمین ارزش اعمال قرارداد اختیار معامله به‌علاوه هزینه‌های اعمال توسط دارندۀ موقعیت باز خرید و اجرای درخواست اعمال فیزیکی قرارداد اختیار معامله فروش، مستلزم وجود دارایی پایه متناسب با موقعیت‌های باز درخواستی برای اعمال در کد مالکیت دارندۀ موقعیت باز خرید به‌علاوه هزینه‌های اعمال در زمان مشخص‌شده در مشخصات قرارداد است. لازم به ذکر است که اعلام موافقت با تسویه نقدی دال بر اجرای نهایی نوع تسویه انتخاب شده نمی‌باشد و مشتری باید در صورت عدم توافق طرف مقابل با تسویه نقدی، درخواست اعمال خود را مجددا در روز تسویه فیزیکی ارائه نماید.
۱۰) انجام تسویه نقدی به کسری از اندازه قرارداد: صرفاً در تسویه نقدی حسب اعلام در مشخصات قرارداد، دارندگان موقعیت باز خرید می‌توانند در صورت تمایل، موافقت خود را با تسویه به کسری از اندازه قرارداد اعلام نمایند. در تسویه فیزیکی، امکان اعمال قرارداد اختیار معامله به میزان کسری از اندازه قرارداد وجود ندارد.
۱۱) آگاهی از کارمزدها و کسور قانونی: کارمزدهای بازار قراردادهای اختیار معامله، شامل کارمزد معاملات و کارمزد اعمال است. کارمزد اعمال از همۀ دارندگان موقعیت بازی که قرارداد اختیار معامله آنها تسویۀ نقدی و یا فیزیکی شده است، اخذ می‌شود. همچنین چنانچه تسویه به‌صورت فیزیکی باشد، از همۀ دارندگان موقعیت باز فروش در قرارداد اختیار معامله خرید و همۀ دارندگان موقعیت باز خرید در قرارداد اختیار معامله فروش که سهم پایه موضوع قرارداد را به طرف مقابل تحویل می‌دهند، مالیات اخذ خواهد شد.
۱۲) ثبت سفارش‌ها و اولویت‌بندی‌ها: همۀ مشتریان به منظور فعالیت در بازار مشتقه باید فرم بیانیۀ ریسک و قرارداد فی‌مابین مشتری و کارگزار را نزد کارگزار تکمیل و امضا کنند. فرم بیانیۀ ریسک توسط بورس تهیه و ابلاغ می‌شود. انواع سفارش و اعتبار آن در بازار مشتقه به شرح دستورالعمل اجرایی نحوۀ انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران، مصوب هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار است که براساس ملاحظات فنی، توسط بورس انتخاب می‌شود. اجرای سفارش‌های ثبت‌شده در سامانۀ معاملاتی بر اساس اولویت قیمت و در صورت برابری قیمت‌ها، بر اساس اولویت زمانی ثبت سفارش انجام می‌شود.
۱۳) خطای کاربری یا سامانه معاملاتی: اگر کارگزار به دلیل خطای کاربری یا سامانۀ معاملاتی، نسبت به معاملات معترض باشد، باید مراتب اعتراض خود را با ذکر دلیل برای رسیدگی تا پایان معاملات همان روز به بورس اعلام کند. تصمیم مدیرعامل بورس در این زمینه لازم‌الاجرا است. چنانچه کارگزار و بورس در اثر اختلالات مخابراتی و سیستم‌های الکترونیکی و سایر عواملی که خارج از اراده کارگزار و بورس می‌باشد، قادر به اجرای سفارش‌های مشتری نباشند و به‌واسطه‌ی این اختلالات، خسارتی به مشتری وارد آید، مسئولیتی متوجه کارگزار و بورس نخواهد بود.
این قرارداد در ۱۱ ماده و ۳ تبصره، در دو نسخه که هر دو اعتبار واحد دارند تنظیم شد و در تاریخ در دفتر کارگزاری مفید به امضای طرفین رسید . هر یک از طرفین با امضای نسخه طرف مقابل به دریافت نسخه خود اقرار می‌نماید. در صورت انعقاد قرارداد به صورت الکترونیکی، تایید قرارداد به منزله قبول و امضای آن توسط مشتری و دریافت یک نسخه از آن می‌باشد.
