بورس جهانی چیست و شامل چه بازارهایی می شود؟
انواع بازار بورس جهانی
۱- بازار سهام (Stock Market)
بازار سهام یکی از نوعهای بورس جهانی به حساب میآید و به عبارتی این بازار، بازاری است که معامله گران با سرمایه گذاری و خرید سهم یا سهامی از یک شرکت یا مجموعه ای از شرکتها و کارخانهها در سود و زیان تفاوت قیمت سهام آن بنگاه اقتصادی و یا در سود و زیان حاصل از فعالیت آن بنگاه شریک میشوند. نمونه این بازار، بورس اوراق بهادار تهران و سهام شرکتهای داخل آن میباشد.
۲- بازار کالاها (Commodity)
بازار کالا هم جزئی از بورس جهانی میباشد و شامل بورسهایی است که قیمت تبادلات کالاها به صورت جهانی یا منطقه ای بر اساس عرضه و تقاضا ارزش گذاری میشود. بورسهای کالا به سه دسته عمده تقسیم میشود.
-
- Hard: طلا، نقره، سیمان، فلزات و غیره
- Soft: قهوه، اقلام خوراکی و غیره
- Energy : نفت، گاز، برق، ذغال سنگ و غیره
۳- بازار اوراق بهادار (Bond Market)
اوراق مشارکتی است که اغلب از طرف دولتها برای مشارکت مردم و جذب سرمایههای آنها برای طرحهای سودآور جذب میشود. مانند اوراق مشارکت وزارت خانهها در ایران.
۴- بازار تبادلات ارزی – بازار فارکس (Foreign Exchange)
بازار تبادلات ارزی فارکس بازاری است که در آن مانند بورسهای فوق الذکر، ارزش گذاری پول ملی کشورها بر اساس عرضه و تقاضا در مقابل سایر ارزها سنجیده میشود. مانند نرخ برابری یورو به دلار.
مزایای بورس جهانی
در ادامه این مطلب به بررسی دقیق تر بازار تبادلات ارزی خواهیم پرداخت، اما پیش از آن، در ادامه علت تمرکزمان بر روی بازار تبادلات ارزی را بیان کرده و مزایای این بورس را نسبت به سایر بورسها در بورس جهانی به صورت خلاصه بررسی میکنیم.
۱- فعالیت ۲۴ساعته بازار:
به علت باز بودن بانکها و موسسات مالی گوناگون در سراسر جهان و وظیفه اعلام قیمت در هر ساعتی از شبانه روز (به جز شنبه و یکشنبه) در هفته بازار تبادلات ارزی فعال و امکان معاملات وجود دارد.
وجود همیشگی خریدار و فروشنده: حجم بالای معاملات و تعدد شرکت کنندگان باعث شده در هر زمانی، امکان نقد شوندگی معاملات وجود داشته باشد و همیشه خریدار و فروشنده ای در نقطه مقابل فعالیت شما در بازار وجود دارد. همیشه بانکها و موسسات طرف تجاری معامله گران مسئول نقد کردن دستورات شما در بازار هستند و از این نظر هیچ نگرانی مانند بورسهای دیگر برای پیدا شدن خریدار و فروشنده وجود ندارد.
۲- معاملات دو طرفه:
برای کسب سود در مورد کالاها فقط میتوان از پیش بینی روند صعودی قیمتها استفاده کرد ولی در بازار ارز به علت اینکه معاملات بر اساس ارزش گذاری دو نوع پول تعیین میگردد، با افزایش ارزش یک ارز متقابلا ارزش ارز مقابل کاهش مییابد به همین دلیل نه تنها از روند صعودی افزایش ارزش یک ارز بلکه از روند نزولی کاهش ارزش یک ارز میتوان سود گرفت. روند نزولی ارزش یک ارز در اصل روند صعودی ارزش ارز متقابل میباشد.
۳- معاملات لحظهای:
خرید و فروش لحظه ای از هر نقطه ای از جهان، تنها با دسترسی به اینترنت یا تلفن فراهم است. مزیت دیگر معاملات لحظه ای شفاف در بازار است که تا خبری به صورت جهانی و عمومی انتشار نیابد تاثیری بر بازار ندارد.
۴- احتمال کم تغییرات قیمت:
به علت حجم بالای جابجایی مالی در بازار تبادلات ارزی و درعین حال تعداد زیاد معامله گران، به همراه نوع قراردادهای متفاوتشان در بازار، احتمال کمی برای جابجایی شدید و زیاد در بین جفت ارزهای اصلی وجود دارد. معمولا در بازار تبادلات ارزی در بین جفت ارزهای اصلی و مهم، روزانه بصورت میانگین یک تا دو درصد جابجایی را نسبت به ارزش ذاتی آن جفت ارز شاهد هستیم که در مقایسه با بازارهای کالا یا سهام مقدار کمتری است.
۵- اهرم افزایش سرمایه:
تسهیلات سرمایه گذاری از سوی کارگزار به صورت اهرم به خریدار برای انجام معاملات انجام میشود. میزان این تسهیلات در بازارهای مختلف متفاوت و گاه تا چند صد برابر اصل سرمایه میباشد.
فارکس چیست؟
بازار فارکس (foreign exchange market) به معنی بازار تبادل ارزهای خارجی و بزرگترین بازار مالی دنیاست که بسیاری از معاملهگران به دلیل این حجم بالای پول در گردش و قدرت نقدشوندگی بسیار بالای فارکس، ساعات معاملاتی طولانی و امکان استفاده از اهرم معاملاتی بالا (high leverage) جذب آن میشوند. بازار ارز (معاملات ارز) هنگامی بوجود میآید که دو ارز به صورت پایاپای با یکدیگر مورد معامله قرار گیرند. در بازار تبادل ارز جهانی، ارزهای مختلفی همچون دلار آمریکا، یورو، پوند، ین و … توسط مؤسسات مالی بزرگ، بانکها، شرکتهای چندملیتی، تجار، شرکتهای بیمهای، شرکتهای صادرات و واردات، سفتهبازها و اشخاص حقیقی مورد معامله قرار میگیرد .فعالیت در بازار فارکس نیاز به مهارت و اطلاعات بسیار بالایی دارد و با توجه به ریسک و نوسانات بالا، فقط مناسب افرادی است که آموزشهای حرفه ای را دیده باشند و به منابع خوبی دسترسی داشته باشند. در ایران فعالیت در فارکس غیرقانونی اعلام شده است. این بازار مکان فیزیکی مشخصی ندارد و بانکها، مؤسسات و معامله گران از طریق شبکه الکترونیکی، یک ارز را در مقابل ارز دیگر معامله میکنند. هرچند ماهیت معاملات فارکس، خارج از بورس (OTC) یعنی Over the counter است. اما مراکز اصلی تجارت ارز بهترتیب در لندن، نیویورک و توکیو قرار دارد و بانکها از سراسر جهان در این معاملات شرکت میکنند.
نمادها در فارکس
معاملات در بازار فارکس بهصورت جفت ارز صورت میپذیرد؛ یعنی همواره ارزش یا قیمت هر ارز در بازار فارکس با ارز دیگری تعیین میشود. به عنوان مثال ارزش یورو باید براساس ارز دیگری بیان شود. برای مثال قیمت یورو در مقابل دلار (هر یک یورو چه میزان برابری نسبت به دلار ارزش دارد) یا قیمت یورو در مقابل پوند (برای هر یک یورو چه مقدار پوند باید پرداخت شود). نماد ارزها به شرح جدول زیر است:
جفت ارزها با نماد اختصاری دو ارز مشخص میشوند مانند:
- EUR/USD میزان برابری یورو در مقابل دلار
- GBP/USD میزان برابری پوند در مقابل دلار
- USD/CHF میزان برابری دلار در مقابل فرانک سوئیس
- USD/JPY میزان برابری دلار در مقابل ین ژاپن