اگر فکر می‌کنید کسب سود از طریق معاملات سهام در بورس یا معاملات در سایر بازارهای مالی آسان است، حتما سرگذشت شکست‌خوردگان را در بازارهای مالی نخوانده‌اید و نمیتوانید درصد خیلی زیادی از افراد در این بازارها ضرر می‌کنند.
به همین خاطر است که پیشنهاد می‌کنیم پیش از معامله با پول واقعی، نخست با معامله بر روی کاغذ به سوددهی برسید. با این که معامله روی کاغذ دقیقا همان احساسات روانی را که در معامله با پول واقعی به وجود می‌آید ایجاد نمی‌کند، اما تمرین مهارت‌های معاملاتی در محیطی بدون استرس، مفید است و خواهید توانست روی رویکرد مالی و سیستم معاملاتی خود تمرکز کنید.
معامله روی کاغذ به شما فرصت می‌دهد که مهارت‌های معاملاتی در بازارهای مالی را بدون از دست دادن پول، پرورش دهید.
جالب است که نزاع‌های بسیاری بر سر این موضوع وجود دارد و تعدادی از معامله‌گران در بازارهای مالی هم بصورت علنی، ایده خریدوفروش روی کاغذ را رد کرده‌اند.
در این مطلب که بخشی از کتاب « سیستم مدیریت سرمایه معامله‌گر » می‌باشد، به بررسی نقاط مثبت و منفی معامله روی کاغذ می‌پردازیم.
بازارهای مالی یک میدان قهرمانی هستند
دادوستد، یک بازی است که فرد برنده، پول فرد بازنده را می‌برد. هنگامی که وارد بازارهای مالی (مانند بورس تهران) می‌شوید، با معامله‌گرهای حرفه‌ای رقابت خواهید کرد. اگر تازه‌کار وارد بازار شوید، با معامله‌گرهایی مبارزه خواهید کرد که مهارت و تجربه بیشتری داشته و پول بیشتری در حساب‌شان دارند.
برای اینکه مجال برای مبارزه داشته باشید، باید حرفه‌ای وارد بازار شوید. غیر از این، به هر صورت عمل کنید، پیروزی مداوم در بازار، بسیار سخت خواهد بود.
بهترین راه برای بالا بردن مهارت معاملاتی این است که روی کاغذ معامله کنید که به شما این امکان را می‌دهد که بدون از دست دادن پول، تمرین کنید. اگر حتی در معامله روی کاغذ هم نمیتوانید سود کنید، چگونه می‌خواهید در معامله با پول واقعی و استرس بیشتر، معاملات سوددهی در بورس انجام دهید؟
برخی از معامله‌گران بر این باور هستند که معامله روی کاغذ، بیهوده است، زیرا هیجانات روانی که در معامله با پول واقعی تجربه می‌شوند، ایجاد نخواهد شد. من به شدت مخالفم.
هرچقدر هم عجیب به نظر برسد، جزر و مدهای هیجانی که در معامله با پول واقعی تجربه می‌کنید، در معامله روی کاغذ نیز به وجود می‌آید. البته به شرطی که خودتان را به همان اندازه، وقف اینکار کنید.
پس از اینکه مهارت‌های معاملاتی خود را افزایش دادید، بعدا هنگام معامله با پولی که به زحمت به دست آورده‌اید، می‌توانید عمیق‌تر روی جنبه‌های روانی و هیجانی خود در دادوستد کار کنید.
نخست، بهتر این است که با معامله روی کاغذ، رویکرد خود را پیشرفت دهید و سپس به مرور زمان، روی پیشبرد رویکرد روانی خود در دادوستد کار کنید.
در معامله روی کاغذ، بی‌صبری نکنید و زمان کافی را برای پیش بردن مهارت‌های معاملاتی صرف نمایید.
وقت گذاشتن برای یادگیری به این روش، ارزشش را دارد، پس سعی نکنید میانبر بزنید. علاوه بر این، با این گام‌ها می‌توانید شروع معاملات و ترید را ساده کنید.
برنامه ۱۰ پله‌ای معامله روی کاغذ
۱ – سیستم معاملاتی و مدیریت سرمایه خود را طراحی کنید.
پس از اینکه سیستم معاملاتی خود (چه تکنیکال، چه بنیادی و چه ترکیبی از هردو) را طراحی کردید، به صورت یک فهرست آنها را یادداشت کنید. هرجنبه از نقاط ورود، خروج و روش خود را در این فهرست پوشش دهید. افزون بر آن، به همین شیوه، اصول مدیریت سرمایه خود را نیز یادداشت کنید.
۲ – معامله روی کاغذ را آغاز کنید
هنگامی که سیستم معاملاتی را بصورت واضح مشخص کردید، در همان بازه زمانی و با همان سرمایه‌ای که قصد دارید با آن، کار واقعی خود را در بورس شروع کنید، معامله فرضی روی کاغذ را آغاز نمایید.
اگر فرصت معامله بیشتری را دارید، اینکار را انجام دهید چون هرچقدر بیشتر وقت بگذارید و بیشتر معامله کنید، مدت زمان یادگیری‌تان کاهش می‌یابد.
ببینید که آیا معامله روی روند، یا مثلا معامله با ورود و خروج تدریجی برایتان مناسب است؟ با آزمون و خطا در محیط امن معامله روی کاغذ، می‌توانید تعیین کنید که آیا نیازی به اصلاح سیستم معاملاتی دارید یا نه؟
۳ – عملکرد خود را ارزیابی کنید
نتایج معامله روی کاغذ را طوری ثبت کنید، مانند اینکه با پول واقعی دارید معامله می‌کنید.
۴ – معاملات را در دسته‌های ۲۵ تایی دسته‌بندی نمایید.
هر ۲۵ معامله روی کاغذ که انجام دادید را در یک گروه قرار دهید، سپس این موارد را حساب کنید:
- سود و زیان در هر معامله
- میانگین سود و زیان
- بزرگترین سود و زیان
- تعداد معاملات برنده
- تعداد معاملاتی زیان‌ده
- تعداد معاملات سودده که پشت‌سرهم بوده
- معاملات زیان‌ده که پشت‌سرهم بوده
با محاسبه موارد فوق، هر گروه که برآیند سوددهی داشتند، را یک گروه سودده محسوب نمایید.
۵ – تا زمانی که به سوددهی برسید، تمرین کنید.
نتایج معاملات خود را تحلیل کنید و تا زمانی که به سوددهی نرسیده‌اید و احساس خوبی نسبت به خریدوفروش‌های خود ندارید، برنامه معاملاتی خود را اصلاح کنید.
۶ – سه دسته ۲۵ تایی سودده داشته باشید
پیش از اینکه به سراغ معامله با پول واقعی بروید، حتما باید سه دسته ۲۵ تایی معاملات سودده را در معامله روی کاغذ، بصورت پشت‌سرهم تجربه کرده باشید.
۷ – همچنان سیستم دسته‌های ۲۵ تایی معاملات را رعایت کنید
هنگامی که با پول واقعی هم معامله می‌کنید، دسته‌های معاملاتی ۲۵ تایی را برای تحلیل سود/زیان خود و دیگر موارد به کار ببرید و بررسی کنید که عملکردتان چگونه است.
۸ – رویکرد خود را بازبینی کنید.
اگر هنگام معامله با پول واقعی، پس از یک دسته ۲۵ تایی، معاملات‌تان سودده نبود، از خریدوفروش دست بردارید و به معامله روی کاغذ برگردید.
اگر درست هنگام بازگشت به معامله روی کاغذ به سوددهی رسیدید، احتمالا مشکل از رویکرد روانی شما در بازار بورس است و ممکن است باز هم به کمک یک مربی معاملات، نیاز داشته باشید تا بتوانید دلیل خرابکاری روانی خود را کشف کنید.
اگر معامله روی کاغذ، فورا به سودآوری نرسید، شاید اینگونه بوده که در ابتدا که به معامله روی کاغذ پرداخته بودید، خوش شانس بوده‌اید و آنقدر به اینکار ادامه نداده‌اید که چرخه‌های گوناگون بازار را تجربه کنید. پس رویکرد معاملاتی شما نیاز به اصلاح دارد.
تا زمانی که با معامله روی کاغذ به این نتیجه نرسیده باشید که سیستم معاملاتی مناسبی دارید، متوجه نخواهید شد که این مشکل ناشی از روش و سیستم معاملاتی‌تان است یا رویکرد روانی‌تان مشکل دارد.
۹ – تجربه ضرر دارید؟
اگر ۶ معامله ضررده پیاپی داشتید و یا کاهش سرمایه بالای ۱۵ درصد را تجربه کردید، چرخه بازار یا پویایی بازار و بازه زمانی که در آن معامله می‌کنید، احتمالا تغییر کرده است. باید سریع و به گونه‌ای کارآمد، خود را با این تغییرات بازار هماهنگ کنید. (بازارها همیشه در حال تغییر و تحول هستند)
۱۰ – اگر دوره‌ای داشتید که کاهش سرمایه شدید را در بازار واقعی تجربه کردید این کارها را انجام دهید
الف – خریدوفروش با پول واقعی را کنار بگذارید، در همان بازار و بازه زمانی، روی کاغذ معامله کنید. تا زمانی که سه دسته ۲۵تایی از معاملات سودده را تجربه نکرده‌اید، به معامله با پول واقعی برنگردید.
ب – سیستم معاملاتی خود را اصلاح کنید و ببینید آیا ضررهایی که در کاهش سرمایه اخیر تجربه کرده‌اید، از بین می‌رود یا نه. دوباره روی کاغذ به معامله ادامه دهید تا مثبت بودن اصلاحاتی که انجام داده‌اید تایید شود.
پ – بازه زمانی را تغییر دهید تا آن بازه زمانی را پیدا کنید که برایتان بهترین است.
آیا معامله روی کاغذ برای سوسول‌هاست؟!
باز می‌گردیم به معامله‌گرهایی که فکر می‌کنند معامله روی کاغذ فایده‌ای ندارد. به نظر می‌رسد ارزشش را دارد که در اینجا، رایج‌ترین انتقادات وارد شده به معامله روی کاغذ را بررسی کنیم.
۱ – معامله روی کاغذ، شما را در معرض همان احساساتی قرار نمی‌دهند که در معامله واقعی تجربه می‌کنید.
شاید تا اندازه‌ای درست باشد اما به نظر عاقلانه نمی‌آید که آن را به عنوان یک استدلال به کار ببریم. در دانشگاه‌های پزشکی، آیا عاقلانه است که جراح‌ها پیش از این که جراحی را به درستی یاد بگیرند، روی بیماران واقعی عمل انجام دهند؟
خریدوفروش در بازارهای مالی با مرگ و زندگی سروکار دارد، مرگ و زندگی پول و سرمایه شما!
با احترامی که لایقش است با بورس برخورد کنید و تا زمانی که نفهمیده‌اید دارید چه کار می‌کنید، به معامله روی کاغذ ادامه دهید.
۲ – به معامله روی کاغذ معتاد می‌شوید
حدس می‌زنم که اگر برخی به مدت طولانی روی کاغذ معامله کنند، از شروع کار در بازار واقعی خواهند ترسید. نکته اینجاست: اگر پیش از معامله با پول واقعی، با استفاده از برنامه و سیستم معاملاتی‌تان سه دسته پشت‌سرهم معاملات سودده (۲۵ معامله در هر دسته) روی کاغذ داشته باشید، چه دلیلی دارد از آغاز کار بترسید؟
اگر بتوانید به خود نشان دهید که می‌توانید در بورس سود کنید، مشکلی نیست. اگر هم برایتان ثابت شده که نمیتوانید معاملات سوددهی داشته باشید، بهتر است که مشکل را حل کنید.
۳ – خیلی کار می‌برد و زمان زیادی نیاز دارد!
بله، اینکار نیاز به گذاشتن وقت و انرژی دارد و کامل کردن سه دسته ۲۵ تایید پیاپی از معاملات، که هر کدام برآیندی سودده داشته باشند واقعا زمان می‌برد.
اما بازهم می‌گویم، این زمانی که صرف می‌کنید، ارزشش را دارد و بعدا نتیجه می‌دهد (گرچه معمولا انسان‌ها به هیجان و لذت آنی علاقه بیشتری دارند!)
۴ – معامله روی کاغذ برای سوسول‌هاست!
البته هیچکس تا به حال به حرفه‌ای‌ترین معامله‌گران که اینکار را می‌کنند چنین حرفی نزده است. واقعیت این است که معامله روی کاغذ راهی کارآمد برای پیشبرد مهارت خریدوفروش در بازار بورس است و نباید از انجام آن عار داشت.
برگرفته از کتاب “سیستم مدیریت سرمایه معامله‌گر” – نوشته بنت مک‌داول
نظر شما درباره خرید و فروش روی کاغذ چیست؟
